Peter Rem is hoogleraar recycling en recources aan de TU Delft en houdt op de voet bij wat er speelt in de wereld van het afval scheiden. Zootje Geregeld stelde hem de vraag: we scheiden bijna allemaal ons plastic afval thuis, maar zou het niet gemakkelijker zijn om het achteraf in een speciale installatie te scheiden?

Er zijn twee manieren om plastic afval te scheiden: aan de bron – dus in je eigen keuken – en in een sorteerinstallatie achteraf. De meeste gemeenten zamelen verpakkingsafval aan de bron in, maar er zijn ook gemeenten, zoals Rotterdam en Amsterdam, waar burgers zelf geen plastic hoeven te scheiden. Daar wordt het achteraf in een sorteerinstallatie als het ware uit het afval ‘gevist’.

‘Ik voorspel dat het binnen vijf jaar gedaan is met bronscheiding’

Helemaal geen plastic afval produceren en gebruiken is natuurlijk het beste voor het milieu, maar als je er dan toch mee zit, is het dan beter om het zelf te scheiden of het door een installatie laten doen? Hoogleraar Peter Rem weet er alles van: “In principe kunnen mensen thuis beter afval scheiden dan machines. Maar machines worden steeds beter. Inmiddels overtreffen ze wat de burger doet. Je ziet dan ook dat de installaties die ons afval achteraf scheiden zich als een golf over Nederland verspreiden. Ik voorspel dat het binnen vijf jaar gedaan is met bronscheiding.”

Heeft het dan nog wel zin om plastic zelf te blijven scheiden? Rem: “Ja. Want nog lang niet alle gemeentes doen aan nascheiding. Als jouw gemeente aan bronscheiding doet, is het wel degelijk verstandig om je afval te scheiden. Maar ik voorspel dat het uiteindelijk niet meer hoeft. En dat is maar goed ook, want nu wordt er van de consument soms veel teveel gevraagd op het gebied van het scheiden van verschillende soorten plastic, metaal en drankkartons. Het is soms totaal niet duidelijk wat nou wel of niet in de PMD-zak moet. Dat kun je niet vragen van de consument.”

Recycling? Kijk ook naar de verpakking zelf

Volgens Peter Rem wordt afval scheiden in de toekomst dus een stuk overzichtelijker. Toch waarschuwt de hoogleraar: “Als ons plastic afval straks achteraf wordt gescheiden, zijn we er nog niet. We moeten ook naar de verpakking zelf  kijken en minder en anders verpakkingen produceren. Fabrikanten zouden een soort kengetal op hun verpakking moeten zetten waarop staat wat de milieuschade is van de verpakking. Een soort energielabel, net als bij elektrische apparaten. Op de verpakking van supermarktproducten staat nu nergens wat de milieuschade is. Terwijl er voor het produceren van verpakkingen vaak veel ‘gestreste grondstoffen’ worden gebruikt. Dat zijn grondstoffen die we liever niet gebruiken omdat ze spanning opleveren voor onze samenleving. Dat kan zijn omdat ze schaars zijn, maar ook omdat ze uit oorlogsgebieden komen of omdat er veel CO2 of andere uitstoot vrijkomt tijdens de productie. Denk aan aardolie bijvoorbeeld. Ik zou willen dat er op de verpakking stond dat als het 1 euro heeft gekost er bijvoorbeeld 12 eurocent van de prijs naar gestreste grondstoffen gaat. Dan weet je wat de werkelijke belasting is van je product.”

Overheid moet regels maken

Als het aan de recycling deskundige ligt, dwingt de overheid dat straks af: “Als je op het etiket zet wat de milieuschade is van een verpakking, dan gaan bedrijven vanzelf minder gestreste grondstoffen gebruiken. En als Nederland dat niet afdwingt, dan hoop ik dat Europa het gaat opleggen.”

Glas, papier, gft en textiel kun je niet scheiden uit het restafval

Kunnen we dan straks lekker achterover leunen en hoeven we niets meer te scheiden? Zeker niet, legt Rem uit. Glas, papier, gft en textiel kun je niet scheiden uit het restafval, dat zullen we zelf moeten blijven scheiden. En dat doen we ook heel goed in Nederland. Maar plastic? Laat dat straks maar aan machines over.”

Klik hier voor de eerdere Trashtalks.

CC foto: Flickr